Das Leben Der Andern

 Column De Gids 8 juni 2022, Joop Hekkelman

‘n Groot deel van mien warkzame laeven he’k wetgeving uut-eleg an boern en bosbouwers. In verschillnde hodaonegheedn: juridisch, communicatief en (be)oordelend. Der was ‘n tied da’j heel goed konn uutleggn, en woddn accepteerd, waorumme der regels woddn in-evoerd en wat dat in de praktijk betekenn. Dat was ok de tied dat der nog ‘in de geest van de wet’ ehandeld kon woddn.

A’k noe de krante laeze en meneg politici heur oreren dan begriep ik dat wereldje neet meer. Ik hebbe ‘n boernhatte en prebere alles met boernverstand te benaodern. Dat was toch altied ‘t symbool van de nuchterheid! Wat is der in ons evaarn dat de regeltjes dee-t aover ons land wodt uut-stort neet meer met datzelfde onvolprezen verstand te volgn bunt?

Nemp no ‘t feit dat binnkot de beeste neet meer zonder vergunning in de weie meugt loopm. Iej mot toch wel van ‘n ongeleuflek naïef soort waen um te denkn da’j daormet ‘n stikstof probleem könt oplossn. Lös daorvan is minstens net zo belangriek: wee zal dat handhaavn? Welke boer hef straks wel en welken gin vergunning?

Ik vreze da’w afstevent op ‘n saammlaeving waorin iederene mekare in de gaatn höldt, de kliktillefoon zal hele dage rinkeln.

Um mien angst te begriepm raoj ik iederene an um de film ‘Das Leben der Andern’ ‘s te kieken. Dén spölt in ‘t Oost-Duutsland van 1984. ‘n Man is hele dage bezig met ‘t in de gaatn holln van ‘n gezin, um eur te könn betrapm op anti-communistische activiteitn. Nao ‘n tiedje kump ‘t besef dat hee zelf an de verkeerde kante steet. Hee geet an ‘t sjoemeln met zien rapportn. At e wodt betrapt, krig e ‘n degradatie an de broek. De rest van de film mo’j ech zelf ondergaon um ‘t te begriepm. Vief joor later was ‘t systeem failliet.

De film is ‘n les en waarschuwing tegelieke veur iederene dee meent ‘n saammlaeving te könn bouwen op ridicule regeltjes. Daorvan is namelek één ding zeker, dat dondert nao verloop van tied volledig in mekare. Lao’w in dit land ‘t boerenverstand viern en neet wieter verdwaaln in ‘n bureaucratisch doolhof.